آسیب های ورزشی
آسیب های ورزشی از جمله آسیب هایی است که می تواند برای هر فرد و در هر سنی رخ دهد. در حقیقت می توان گفت آسیب های ورزشی، صدمات یا جراحاتی است که در زمان تمرین یا ورزش کردن رخ می دهد. علت وقوع برخی از آن ها حادثه و برخی دیگر شیوه های آموزشی ضعیف و غلط است. افرادی که به طور مرتب فعالیت ندارند، افرادی که قبل از ورزش بدن خود را گرم نمی کنند و افرادی که در رشته ورزشی فعالیت دارند که احتمال برخورد به دیگر افراد در آن وجود دارد، بیشتر از سایرین در معرض آسیب های ورزشی هستند. در این مقاله از دکتر آقاعلیخانی به آسیب های ورزشی و نحوه پیشگیری از آن می پردازیم.
انواع آسیب های ورزشی
در این بخش از مقاله به چند مورد از مهم ترین آسیب های ورزشی می پردازیم:
آسیب دیدگی مینیسک زانو
مینیسک غضروفی هلالی در زانو است که نقش ضربه گیر زانو را بر عهده دارد. پارگی مینیسک یکی از شایع ترین آسیب های ورزشی است که می تواند به تنهایی یا همراه با پارگی رباط های زانو همراه باشد. این آسیب با درد، قفل شدگی زانو و تورم متناوب همراه است و می تواند به صورت خفیف یا شدید باشد.
زانوی پرش کاران یا التهاب تاندون کشکک زانو
التهاب تاندون کشکک زانو زمانی رخ می دهد که بافت متصل کننده کاسه زانو و ماهیچه های ران به استخوان ساق پا، آسیب ببیند. فردی که اضافه وزن دارد و روی سطح سخت راه می رود و فردی که ورزش های پرشی مانند بسکتبال و والیبال انجام می دهد در معرض این آسیب دیدگی قرار دارد.
کشیدگی
کشیدگی از جمله شایع ترین آسیب های ورزشی است و هنگام خستگی زیا یا استفاده نادرست و بیش از حد از یک عضله اتفاق می افتد و با درد، کبودی، تورم، ضعف، اسپاسم، سفتی و محدودیت در حرکت همراه است.
پیچ خوردگی
اگر رباط ها که متصل کننده استخوان به یکدیگر هستند در اثر حرکتی نادرست کشیده یا پاره شوند، پیچ خوردگی اتفاق می افتد. پیچ خوردگی مچ پا از شایع ترین انواع پیچ خوردگی است که گاهی می تواند بیار شدید و با درد بسیار همراه باشد.
آسیب عضلات روتاتورکاف
روتاتورکاف کلاهک گرداننده گروهی از عضلات و رباط ها هستند که به حرکت و ثابت نگه داشتن شانه کمک می کند و در اثر انجام حرکاتی تکراری در ورزش هایی مانند شنا، تنیس و بیسبال اتفاق می افتد. این آسیب با تورم در شانه و درد همراه است.
آرنج تنیس بازان یا تنیس البو
آرنج تنیس بازان یا التهاب اپیکوندیل جانبی یک آسیب دردناک در آرنج است که در اثر تکرار حرکات و فشار به دست و بازو بوجود می آید. این آسیب ممکن است برای افراد دیگر نیز اتفاق بیوفتد و توصیه می شود برای جلوگیری از این آسیب دیدگی حتما بدن خود را گرم کنید و حرکات کششی انجام دهید.
آسیب های رباط صلیبی قدامی
این اسیب ورزشی در اثر حرکت کات دار، پیچیدن زانو، ضربه به زانو و فرود آمدن بر روی یک پا در ورزش های فوتبال آمریکایی، فوتبال و بیسبال ایجاد می شود.
شکستگی
شکستگی جزء جدانشدنی آسیب های ورزشی در ورزش های سنگین یا برخوردی است. این آسیب ورزشی با درد بسیار همراه است و مدت زمان آن بسته به میزان و شدت آسیب دیدگی متغیر است. توصیه می شود پس از شکستگی و اسیب دیدگی در ورزش به دکتر آقاعلیخانی مراجعه کنید و از بهترین روش های درمانی بهره مند شوید.
نحوه پیشگیری از آسیب های ورزشی
توصیه می شود به منظور پیشگیری از آسیب های ورزشی قبل از انجام ورزش بدن خود را گرم کنید و ورزش های کششی مناسب را انجام دهد و پس از انجام ورزش حتما بدن خود را سرد کنید. بیش از حد ورزش نکنید و به بدن خود فشار نیاورید. کفش با سایز مناسب و ورزشی بپوشید تا ضربه را جذب کند. هنگام انجام تمرین نیم زانو زدن، از خم کردن زانو بیش از 90 درجه اجتناب کنید. هنگام انجام تمرینات کششی، با صاف نگه داشتن پاها از پیچیدن زانو ها جلوگیری کنید. پس از پرش با زانوی خم روی زمین فرود بیایید. برای ورزش از نرم ترین سطوح ورزشی در دسترس استفاده کنید و از ورزش کردن بر روی سطوح سخت مانند آسفالت و بتن بپرهیزید. در سر بالایی ها ندوید و در سر پایینی ها از عصا برای جلوگیری از فشار بر زانو استفاده کنید.
چگونه آسیب های ورزشی را تشخیص بدهیم؟
بسیاری از صدمات ورزشی بلافاصله پس از وقوع خود را با درد و ناراحتی نشان می دهند. برخی دیگر از صدمات ورزشی، به صورت فرسایشی و در طول زمان ایجاد می شود و یکدفعه خود را آشکار می کند که اگر معاینات دوره ای و چکاپ توسط پزشک متخصص انجام گیرد، به موقع تشخیص داده می شود. مراحل تشخیص آسیب های ورزشی توسط پزشک متخصص به صورت زیر است:
- انجام معاینات فیزیکی و بدنی برای بررسی بهتر محل آسیب دیده و دامنه حرکتی بیمار
- بررسی تاریخچه پزشکی و گرفتن شرح حالی از شیوه زندگی بیمار، ورزشی که انجام می دهد و اقدامات پس از آسیب دیدگی
- انجام تست های تصویربرداری با اشعه ایکس، ام آر آی، سی تی اسکن و سونوگرافی به منظور تشخیص بهتر و تایید آسیب ورزشی
- در کودکان با توجه به این که اسکلت بدن آن ها به محکمی اسکلت بدن فرد بالغ نیست، لازم است در مورد صدمات ورزشی آن ها احتیاط بیشتری صورت گیرد؛ زیرا یک آسیب دیدگی کوچک ممکن است یک شکستگی مهم و جدی باشد.
جمع بندی
آسیب های ورزشی، صدماتی است که ممکن است برای ورزشکاران در حین انجام ورزش، کودکان و دیگر افراد رخ دهد. پارگی مینیسک، کشیدگی، پیچ خوردگی، شکستگی، پارگی رباط صلیبی و موارد دیگری که در مقاله گفته شد از جمله شایع ترین آسیب های ورزشی هستند که هرکدام علائم و روش های درمانی متفاوتی دارند و پزشک متخصص براساس میزان و شدت آسیب، روش درمانی مناسب آن را تعیین می کند.