شانه درد و علل اصلی آن
شانهها مفاصلی هستند که استخوانهای بازو، تیغههای شانه و استخوان ترقوه را به یکدیگر متصل میکنند. این مفاصل از چهار ماهیچه و تاندون به نام روتاتورکاف تشکیل میشوند که استخوان بازو را میپوشاند، از آن محافظت میکند و امکان حرکت دادن بازو را فراهم میکند.
احساس درد در شانه علتهای مختلفی دارد که از جمله آنها میتوان به آسیب دیدگی در اثر سقوط یا تصادف، آرتریت و مشکلات موجود در دیگر قسمتهای بدن اشاره کرد.
علائم آسیب دیدگی شانه چیست؟
مفصل شانه از نوع گوی و کاسهای است و دامنه حرکتی بسیار خوبی را برای افراد فراهم میکند. متاسفانه این مفصل بیشتر از هر مفصلی در بدن دچار دررفتگی میشود و استرسهای مکرر ناشی از عدم استفاده صحیح از آنها در محل کار، خانه یا هنگام انجام ورزش، میتواند دردسر ساز باشد.
برخی از آسیب دیدگیهای شانه با چند روز استراحت در خانه و استفاده از یخ، باند کشی و قرار دادن در ارتفاع بهبود مییابند. اما برخی دیگر شدیدتر هستند و خود را با علائم زیر نشان میدهند:
تغییر شکل مفصل شانه
عدم توانایی استفاده از شانه
احساس درد شدید
تورم ناگهانی مفصل شانه
احساس ضعف و بیحسی در بازو یا دست
به این علائم توجه داشته باشید و در صورت بروز هریک از آنها سریعا به فوق تخصص شانه مراجعه کنید.
علل درد شانه و عوامل خطر چیست؟
از جمله رایجترین آسیبهای شانه که موجب ایجاد درد در شانه میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
جابجایی
اگر شانه بیش از حد به عقب کشیده شود یا بچرخد، ممکن است استخوان بازو از حفره خارج شود و فرد احساس درد، ضعف، تورم، بیحسی و کبودی را تجربه کند.
دررفتگی
این آسیب بر روی مفصل آکرومیوکلاویکولار که استخوان ترقوه و تیغه شانه را بهم میرساند تاثیر میگذارد و معمولا به دلیل پارگی رباطهای نگهدارنده ناشی از سقوط یا ضربه سخت ایجاد میشود.
شکستگی
به مجموع شکستگیهای کوچک و بزرگ در استخوان ترقوه یا استخوان بازو، شکستگی شانه گفته میشود. این شکستگیها معمولا ناشی از زمین خوردن یا وارد شدن ضربات محکم هستند و با درد زیاد، کبودی، آویزان شدن شانه و عدم توانایی در بلند کردن بازو همراه میشوند.
پارگی غضروف
غضروفها بالشتکهای لاستیکی هستند که اطراف و لبه مفصل شانه را میپوشانند و در اثر انجام حرکات مکرر و زمین خوردن دچار پارگی میشوند. پارگی غضروف معمولا با علائمی از جمله احساس درد، ضعف، قفل شدن و ساییدگی همراه است.
پارگی روتاتورکاف
به گروهی از ماهیچهها و تاندونها در شانه که بازو را در جای خود نگه میدارند و امکان بالا بردن دست را فراهم میکنند، روتاتورکاف گفته میشود. پارگی روتاتورکاف زمانی اتفاق میافتد که افراد از شانه خود بیش از حد استفاده میکنند یا هنگام سقوط دچار آسیب دیدگی میشوند.
یخ زدن شانه
شانه یخ زده عارضهای است که مفصل شانه به دلیل وجود چسبندگیهای ناشی از استفاده کم دچار محدودیت حرکتی میشود.
گیر افتادگی شانه
سندرم گیر افتادگی شانه زمانی اتفاق میافتد که تاندونهای روتاتورکاف در استخوانهای شانه گیر میکنند و موجب درد و تورم در شانه میشوند.
بورسیت
بورسها کیسههای پر از مایع موجود در مفصل هستند که به دلیل انجام حرکات تکراری یا زمین خوردن دچار تورم و تحریک میشوند. به این تحریک و تورم بورسها، بورسیت میگویند که معمولا با احساس درد هنگام حرکت دادن شانه همراه است.
آرتروز
آرتروز شایعترین شکل آرتریت است که با نام بیماری دژنراتیو مفصلی نیز شناخته میشود. در این بیماری غضروف میان استخوانها از بین میرود و استخوانها به یکدیگر ساییده میشوند.
روماتسیم مفصلی
روماتسیم مفصلی بیماری است که در آن سیستم ایمنی بدن به پوشش محافظ مفاصل حمله میکند و موجب درد و سفتی در شانه میگردد.
حمله قلبی
اگر شانه درد با مشکلات تنفسی و سفتی در قفسه سینه همراه باشد، بیمار سریعا باید با اورژانس تماس بگیرد زیرا ممکن است درد موجود در شانه ناشی از حملههای قلبی باشد.
تاندونیت
تاندونیت زمانی ایجاد میشود که تاندونهای تشکیل دهنده روتاتورکاف به دلیل وارد شدن ضربه مستقیم یا زمین خوردن دچار التهاب شوند.
درد شانه چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص علت درد در شانه با انجام معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص آغاز میشود و در آن، مشکلات ساختاری شانه مورد بررسی قرار میگیرد.
پس از آن پزشک دامنه حرکتی بیمار را مورد آزمایش قرار میدهد تا میزان قدرت و انعطاف پذیری شانه را بسنجد. این مرحله معمولا شامل حرکت دادن بازوها و چرخش 90 یا 180 درجهای آن میشود.
سپس پزشک برای اطمینان از تشخیص خود آزمایشهای تصویربرداری مختلفی از جمله اشعه ایکس،ام آر آی و سی تی اسکن را تجویز میکند و نتایج آنها را مورد بررسی قرار میدهد. اشعه ایکس میتواند خار استخوان، آرتریت و دیگر علل مربوط به شانه درد را مشخص کند،ام آر آی تصاویر دقیقی از شانه را ارائه میدهد و سی تی اسکن نیز دید بهتری از شانه و جزئیات آن را در اختیار پزشک میگذارد.
علاوه بر مواردی که گفته شد، در صورت نیاز الکترومیوگرافی که فعالیتهای الکتریکی عضلات را اندازهگیری میکند تا مشکلات موجود در اعصاب بدن را مشخص کند نیز انجام میشود.
درمانهای درد شانه
برای درمان دررفتگی شانه، شکستگی و جابجایی حتما لازم است به پزشک مراجعه کنید و شانه خود را به موقعیت صحیح خود بازگردانید.
برای درمان بسیاری از مشکلات مربوط به شانه و کاهش درد و تورم پزشک ممکن است استراحت، گرما و سرما درمانی و مصرف داروهایی مانند آسپرین یا ایبوپروفن را تجویز کند.
در صورت عدم بهبودی با روشهای گفته شده، پزشک کورتیکواستروئید را مستقیما به مفصل تزریق میکند تا درد و تورم شانه کاهش یابد.
علاوه بر این، در برخی موارد به دلیل بالا بودن شدت آسیب دیدگی، پزشک متخصص عمل جراحی انجام میدهد و از بیمار میخواهد که برای بهبود وضعیت خود یک برنامه مناسب فیزیوتراپی داشته باشد.
منبع: webmd